Søgu- og samfelagsdeildin á Fróðskaparsetri Føroya hevur latið Almanna- og mentamálaráðnum frágreiðing, ið setur fram tilmæli um at menna vitanarstøðið á harðskapsøkinum.
Frágreiðingin byggir á eitt umfatandi kanningararbeiði, sum varð gjørt í 2022-23 fyri at lýsa harðskapsøkið og vitanartørvin um harðskap í Føroyum.
Frágreiðingin vísir á, at vísindalig átøk á harðskapsøkinum mugu raðfestast, skulu vit í Føroyum kunna røkka vitanarstøðið, sum grannalond okkara hava um harðskap í parløgum og nærsambondum.
Sum heild er vitanartørvurin á harðskapsøkinum í Føroyum sera stórur. Hetta er ein avbjóðing fyri miðvísa politiska arbeiðið á økinum, tí hetta ger tað torført at meta um tørvin og gongdina á økinum. Tilmælini, sum verða løgd fram í hesi frágreiðing, eru tískil ætlað at menna vitan, sum kann styðja undir og styrkja um átøkini, sum verða gjørd á økinum.
Grundað á eina kanning av vitanartørvinum á harðskapsøkinum leggur frágreiðingin tilmæli fram, um hvussu farast skal undir at menna vitanarstøðið á harðskapsøkinum, og hvørji evni kunnu metast at vera serliga átrokandi at granska í føroyska samanhanginum.
Frágreiðingin hevur fýra yvirskipað tilmæli:
1. At miðsavna og skipa vitanarmenning á økinum. Hetta skal gerast við at seta eitt skipað samstarv á stovn, sum skal standa á odda fyri at seta í verk tær vísindaligu verkætlanirnar, sum skulu gerast á økinum.
2. At eyðmerkja, skráseta og skipa verandi vitan á harðskapsøkinum. Hetta skal tryggja, at verandi vitan á økinum kann brúkast í vísindaligum høpi í framtíðini.
3. At kanna harðskapsupplivingar í Føroyum. Hetta skal skal vísa á, hvørji viðurskifti og hvørjar avbjóðingar harðskapsraktir persónar mugu navigera í føroyska smásamfelagssamanhanginum.
4. At eyðmerkja hvørjir samfelagsbólkar eru serliga útsettir fyri harðskapi og hava serligar avbjóðingar, tá tað kemur til at leita sær ráðgeving og hjálp í føroyska samfelagnum.
Elisabeth Skarðhamar Olsen, Erika Anne Hayfield, Firouz Gaini, Jónleyg Djurhuus og Katrin Dalsgaard Nolsøe umboðaðu Fróðskaparsetrið í arbeiðsbólkinum. Ein fylgibólkur var eisini knýttur at arbeiðinum, og í honum vóru Anna Katrin Matras, fulltrúi í Almanna- og mentamálaráðnum, og Eyðvør Tausen Olsen, leiðari á Kvinnuhúsinum.
Arbeiðið varð umbiðið og fíggjað av Almanna- og mentamálaráðnum.
Frágreiðingin kann lesast her.
Kelda: Fróðskaparsetur Føroya
